Indywidualne porady prawne
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Jestem od 3 lat po rozwodzie. Jak mogę pozbyć się swojej połowy własnościowego mieszkania na rzecz mojego byłego męża? Nie chcę od niego żadnych pieniędzy. Nie jestem tam nawet zameldowana, ale w księdze wieczystej nadal jestem wpisana jako współwłaściciel.
Jeśli Pani były małżonek nie jest zainteresowany przejęciem od Pani udziałów w formie umowy – musiałby być to akt notarialny, musi Pani złożyć wniosek do sądu o podział majątku.
Do rozpoznania w zakresie materialnym wniosku zastosowanie mają w szczególności właściwe przepisy o zniesieniu współwłasności, tj. przepisy art. 195–221 Kodeksu cywilnego.
Z kolei procesowymi przepisami znajdującymi zastosowanie w prawie są przepisy o postępowaniu w sprawie o zniesienie współwłasności (tj. art. 617 i następne Kodeksu postępowania cywilnego). W oparciu o ww. przepisy sąd ustala przedmiot współwłasności, współwłaścicieli i ich ewentualne udziały we współwłasności, po czym dokonuje jej zniesienia. Zgodnie z art. 211 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Zgodnie z art. 212 § 2 „rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego”. Zniesienie współwłasności przez podział (fizyczny) rzeczy wspólnej jest zatem sposobem preferowanym przez ustawodawcę w regulacji sądowego zniesienia współwłasności (tak też postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r., sygn. akt I CSK 674/10) i inne sposoby zniesienia współwłasności aktualizują się jeśli podział fizyczny jest wykluczony lub jeżeli wszyscy współwłaściciele zgodnie zrezygnowaliby z takiego sposobu zniesienia współwłasności. Zastrzeżono jednak równocześnie (in fine art. 211) określone bariery dopuszczalności podziału.
Nadto zgodnie z art. 622 § 1 i 2 Kodeksu postępowania cywilnego w toku postępowania o zniesienie współwłasności sąd powinien nakłaniać współwłaścicieli do zgodnego przeprowadzenia podziału, wskazując im sposoby mogące do tego doprowadzić; gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku Zgodnie zaś z art. 623 jeżeli brak podstaw do wydania postanowienia w myśl artykułu poprzedzającego, a zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, sąd dokonuje tego podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym. Różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne. Tę samą normę wyraża na gruncie prawa materialnego art. 212 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne; jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia.
Proszę zawnioskować o podział przez przyznanie mieszkania byłemu mężowi, za spłatą czy bez spłaty – to już Pani decyzja. Opłata sądowa od wniosku to 300 zł, jeśli będziecie zgodni co do sposobu zniesienia współwłasności, albo 1000 zł, jeśli nie. Wniosek składa się w sądzie rejonowym ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika