Legalizacja wodomierza a ryczałtowe naliczenie opłat przez spółdzielnię

Poniższa odpowiedź została oparta na przedstawionym przez Pana stanie faktycznym i zawiera ocenę sytuacji prawnej. Podstawę prawną stanowi: ustawa z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach, ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 5 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych (zwane dalej: rozporządzeniem), ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Brak legalizacji wodomierza

W przedstawionym stanie fatycznym mamy do czynienia z brakiem legalizacji wodomierza.

Użytkowanie wodomierze bez ważnej legalizacji stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny do 10 000 zł. Jest ono prowadzone na podstawie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. W tym miejscu wskazać należy na to, iż licznik wodny stanowi własność właściciela konkretnego lokalu, tak więc kara za brak legalizacji może obciążać właściciela nieruchomości. Potwierdził to Sąd Apelacyjny w Warszawie, który stwierdził: „zarówno w przypadku instalacji wodnej, jak i instalacji grzewczej zamontowanej w budynku, części instalacji znajdujące się za zaworem doprowadzającym media do danego lokalu nie stanowią elementu nieruchomości wspólnej w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892 ze zm.), bowiem od tego miejsca instalacja służy wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali. Okoliczność, że urządzenia pomiarowe są fizycznie położone na zewnątrz poszczególnych lokali, nie może przesądzać o ustaleniu granic nieruchomości wspólnej. W świetle art. 3 ust. 2 powyższej ustawy istotne jest to, czy urządzenia te służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 lipca 2013 r., sygn. akt I ACa 222/13).

Co do sposobu rozliczenia mediów w przypadku braku legalizacji wodomierza, to wskazać należy, iż spółdzielnia mieszkaniowa powinna posiadać stosowną uchwałę co do sposobów dokonywania takiego rozliczenia. Może to być część regulaminu spółdzielni lub też innego aktu. Należałoby zweryfikować, czy sposób dokonanych naliczeń jest zgodny z tym aktem. Jednak brak jest podstaw do wyboru przez członka spółdzielni jednej z metod rozliczania mediów – normują to akty podjęte przez spółdzielnie.

Przepisy regulujące liczniki

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o miarach:

„Przyrządy pomiarowe, które mogą być stosowane:

1) w ochronie zdrowia, życia i środowiska,

2) w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego,

3) w ochronie praw konsumenta,

4) przy pobieraniu opłat, podatków i innych należności budżetowych oraz ustalaniu opustów, kar umownych, wynagrodzeń i odszkodowań, a także przy pobieraniu i ustalaniu podobnych należności i świadczeń,

5) przy dokonywaniu kontroli celno-skarbowej,

6) w obrocie

– i są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli metrologicznej”.

Na gruncie art. 8a ustawy o miarach:

„1. Przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej mogą być wprowadzane do obrotu i użytkowania oraz użytkowane tylko wówczas, jeżeli posiadają odpowiednio ważną decyzję zatwierdzenia typu lub ważną legalizację.

2. Za równoważne zatwierdzeniu typu i legalizacji pierwotnej Prezes Głównego Urzędu Miar, zwany dalej »Prezesem«, może uznać, w drodze decyzji, odpowiednie dokumenty potwierdzające dokonanie prawnej kontroli metrologicznej przyrządu pomiarowego przez właściwe zagraniczne instytucje metrologiczne.

Stosownie do art. 7 ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku

1. Obowiązkowej ocenie zgodności przed wprowadzeniem do obrotu lub oddaniem do użytku podlegają wyroby, dla których określono wymagania w bezpośrednio stosowanym unijnym prawodawstwie harmonizacyjnym lub przepisach wdrażających unijne prawodawstwo harmonizacyjne, w tym w przepisach wydanych na podstawie art. 12.

2. Niezależnie od oceny zgodności, o której mowa w ust. 1, dozwolone jest przeprowadzanie dobrowolnej oceny zgodności na warunkach uzgodnionych przez zainteresowane strony”.

Stosownie do art. 26 ustawy o miarach:

„1. Kto wbrew przepisom ustawy:

1) wyraża wartości wielkości fizycznych w jednostkach miar innych niż legalne,

2) wprowadza do obrotu lub użytkowania, stosuje bądź przechowuje w stanie gotowości do użycia przyrządy pomiarowe, podlegające prawnej kontroli metrologicznej, bez wymaganych dowodów tej kontroli lub niespełniające wymagań,

3) użytkuje przyrządy pomiarowe w dziedzinach, o których mowa w art. 8 ust. 1, niezgodnie z warunkami właściwego ich stosowania,

4) dokonuje legalizacji pierwotnej lub legalizacji ponownej przyrządów pomiarowych bez wymaganego upoważnienia,

5) (uchylony)

6) świadomie utrudnia organom administracji miar wykonywanie ich zadań w zakresie sprawowania nadzoru

– podlega karze grzywny.

1a. Kto umyślnie użytkuje lub przechowuje w stanie gotowości do użycia przyrządy pomiarowe wycofane z użytkowania na podstawie decyzji, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 4a lub 5, lub umyślnie niszczy zabezpieczenia, o których mowa w art. 22j ust. 3 pkt 1

– podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 10 000 zł.

2. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 1a, prowadzi się na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia”.

Ryczałtowe naliczanie opłat przez spółdzielnię

Podsumowując, należałoby zweryfikować uchwały rozliczania mediów podjęte przez spółdzielnie oraz sprawdzić, czy dokonane naliczanie jest zgodne z jej treścią. Brak jest przepisów, które zobowiązywałyby spółdzielnie do wyboru jednej z metod naliczania mediów – wynika to z aktów wewnętrznych. Dodatkowo należałoby zadbać o szybką legalizację wodomierza, ponieważ brak jego legalizacji może stanowić podstawę do nałożenia na Pana grzywny.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼