• Data: 2023-12-27 • Autor: Eliza Rumowska
W dzisiejszym artykule pochylamy się nad budzącym wiele obaw tematem tymczasowego zameldowania najemcy w mieszkaniu. Tłumaczymy przede wszystkim, że meldunek sam w sobie nie generuje roszczeń cywilnoprawnych, a prawne aspekty najmu powinny być regulowane głównie przez umowę najmu oraz przepisy Kodeksu cywilnego. Z wątpliwością w tym temacie zwróciła się do nas pani Edyta. Zapytała, czy właściciel mieszkania, wyraziwszy zgodę na tymczasowe zameldowanie najemcy, może obawiać się roszczeń ze strony najemcy do tego lub zastępczego lokalu.
Źródłem jakichkolwiek roszczeń najemcy nie jest meldunek administracyjny, lecz tylko i wyłącznie stosunek cywilnoprawny regulowany zawartą umową i Kodeksem cywilnym.
W kwestii praw i obowiązków stron umowy najmu – w pierwszej kolejności należy poszukiwać takich roszczeń na gruncie umownym (to, co w umowie najmu zostało ustalone jako zakres praw najemcy może rodzić jego roszczenia, o ile właścicielka naruszy te prawa jako wynajmująca).
Najczęściej umowy najmu w sprawach nieuregulowanych odsyłają do Kodeksu cywilnego, a i bez tego odesłania – regulacje kodeksowe należy stosować w takich sprawach, co do których umowa milczy.
Jak się to ma do skonkretyzowanych w pytaniu przez klientkę problemów.
Kwestia meldunku administracyjnego:
Kodeks cywilny nie odnosi się w jakikolwiek sposób do kwestii meldunku, bowiem z cywilnoprawnego punktu widzenia jest on zupełnie bez znaczenia. Meldunek to czynność administracyjna o charakterze techniczno-prawnym, która nie rodzi roszczeń cywilnoprawnych. Obowiązek meldunku wynika z przepisów administracyjnych (ustawa o ewidencji ludności).
Zgodnie z przepisami wspomnianej ustawy:
„Art. 24. [Treść i wykonywanie obowiązku meldunkowego]
Pobyt czasowy – w odróżnieniu od stałego – daje prawo do meldunku czasowego, który wygasa (przestaje istnieć) wraz z terminem, na jaki został oznaczony.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że od 1 stycznia 2013 r. utracił moc (został uchylony) art. 147 Kodeksu wykroczeń, na podstawie którego niezameldowanie lokatora mogło skutkować karą grzywny. Natomiast od 1 stycznia 2016 r. obowiązek meldunkowy przestaje istnieć w ogóle.
Kwestia lokalu zastępczego.
Napiszę krótko – nie wynika to ani z ustawy meldunkowej, ani z Kodeksu cywilnego – tylko gdyby właściciel i najemca ustalili taki obowiązek w umowie – wówczas pani Edyta byłaby do tego zobowiązana.
Podsumowując, nasza klientka niepotrzebnie przywiązuje wagę do czasowego meldunku administracyjnego, który nie rodzi żadnych praw i obowiązków najemcy, zaś od 1 stycznia 2016 r. po prostu zniknął.
Natomiast jakiekolwiek sprawy roszczeń najemcy zawsze warto dokładnie doprecyzować w umowie najmu, mając na uwadze przepisy Kodeksu cywilnego.
Przykład 1
Pan Marek wynajął mieszkanie w Warszawie, ale nie zameldował się tam. Gdy doszło do konfliktu z wynajmującym dotyczącego opóźnień w płaceniu czynszu, wynajmujący groził mu konsekwencjami związanymi z brakiem meldunku. Jednakże, zgodnie z prawem, brak meldunku w wynajmowanym mieszkaniu nie miał wpływu na spór dotyczący płatności czynszu, gdyż była to kwestia regulowana przez umowę najmu i przepisy Kodeksu cywilnego.
Przykład 2
Pani Agnieszka, wynajmując mieszkanie, zobowiązała swojego najemcę do meldunku. Gdy najemca tego nie uczynił, pani Agnieszka sądziła, że może to być podstawą do wypowiedzenia umowy. W rzeczywistości, ponieważ meldunek administracyjny nie jest elementem istotnym z punktu widzenia prawa cywilnego, nie stanowił on ważnego powodu do rozwiązania umowy najmu, chyba że zostałoby to jasno określone w umowie.
Przykład 3
Państwo Kowalscy wynajęli mieszkanie studentowi, który nie zameldował się na czasowy pobyt, mimo że umowa najmu tego wymagała. Po pewnym czasie wynajmujący chcieli skorzystać z tej sytuacji jako pretekstu do podwyższenia czynszu, argumentując, że brak meldunku jest naruszeniem umowy. Jednakże, kwestia meldunku nie miała bezpośredniego wpływu na warunki finansowe najmu, a wszelkie zmiany w czynszu powinny być dokonane zgodnie z postanowieniami umowy najmu i regulacjami Kodeksu cywilnego.
Podsumowując, meldunek czasowy nie stanowi kluczowego elementu w stosunkach najmu z punktu widzenia prawa cywilnego. Ważne jest, aby zarówno najemcy, jak i wynajmujący skupiali się na jasnych i precyzyjnych postanowieniach umowy najmu oraz stosowali się do przepisów Kodeksu cywilnego.
Potrzebujesz porady prawnej dotyczącej najmu lub pomocy w przygotowaniu dokumentów? Martwisz się konsekwencjami zameldowania na pobyt czasowy? Skorzystaj z naszych usług i już teraz skontaktuj się z nami przez formularz dostępny pod tym tekstem.
1. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ewidencji ludności - Dz.U. 2022 poz. 1191
2. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń - Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114
3. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika
