• Autor: Marek Gola
Jestem wraz z moim bratem właścicielką domu (po 1/2). W domu dochodzi do awantur i interwencji policji z powodu ojca, który jest alkoholikiem. Dodatkowo ojciec nie dokłada się do utrzymania domu. Moja mama jest już na skraju załamania nerwowego. Sytuacja była dla mnie tak męcząca, że wyprowadziłam się z domu i obecnie wynajmuję mieszkanie. Takie rozwiązanie rozważa również mój brat. Jest to jednak sytuacja absurdalna, że my (właściciele domu) wyprowadzamy się, a bezkarny ojciec robi co chce. Co można zrobić w tej sytuacji? Jak pozbyć się z domu ojca alkoholika?
Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego zwanego dalej K.c., przepisy Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.
Z treści Pani pytania wynika, że Pani wolą jest eksmisja z domu ojca, który nadużywa alkoholu. Właścicielem domu jest Pani oraz Pani brat, każde po 1/2 części. Z powodu ojca w domu interweniuje policja. Pani zamieszkuje w chwili obecnej w innym miejscu, a ojciec nadużywający alkoholu i znęcający się nad rodziną czuje się bezkarny.
Z uwagi na powyższe w pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z art. 140 K.c. w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.
Dotychczas przyjąć można, iż Pani ojciec korzystał z domu na zasadzie użyczenia. Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Jako że umowa użyczenia de facto między Państwem nie była zawarta, a jedynie wynikała z domniemania faktycznego przyjąć należy, iż ojciec miał możliwość korzystania z domu w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu rzeczy objętej użyczeniem. Innymi słowy mógł w domu przebywać celem zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.
Pani ojciec naruszał swym zachowaniem przepis art. 713 K.c., zgodnie z którym biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Nadto wykorzystuje prawo w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, a zatem narusza art. 5 K.c. Umowa użyczenia została zawarta na czas nieoznaczony, a w takiej sytuacji użyczenie kończy się, gdy biorący uczynił z rzeczy użytek odpowiadający umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić.
Nadto wyraźnie podkreślić należy, iż zgodnie z art. 716 K.c., jeżeli biorący używa rzeczy w sposób sprzeczny z umową albo z właściwościami lub z przeznaczeniem rzeczy, jeżeli powierza rzecz innej osobie nie będąc do tego upoważniony przez umowę ani zmuszony przez okoliczności, albo jeżeli rzecz stanie się potrzebna użyczającemu z powodów nie przewidzianych w chwili zawarcia umowy, użyczający może żądać zwrotu rzeczy, chociażby umowa była zawarta na czas oznaczony.
W chwili obecnej zasadnym byłoby skierowanie do ojca pisma, w którym Pani i Pani brat wypowiadacie umowę użyczenia wraz z wezwaniem do opuszczenia lokalu i jego wydania Pani i bratu.
Pani i Pani brat jako właściciele domu macie wyłączne prawo do władania swoją nieruchomością i w związku z tym przysługuje Państwu prawo wystąpienia z żądaniem o nakazanie pozwanemu ojcu opróżnienia wraz z rzeczami i osobami, których prawa reprezentuje i wydanie Wam zajmowanego lokalu mieszkalnego z jednoczesnym wskazaniem, iż ojcu nie będzie przysługiwało prawo do lokalu socjalnego.
Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:
1) kobiety w ciąży,
2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,
3) obłożnie chorych,
4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,
5) osoby posiadającej status bezrobotnego,
6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały
– chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.
Reasumując, przysługuje Pani prawo do wystąpienia z pozwem o eksmisję. Opłata sądowa wynosi 200 zł. Sądem właściwym jest sąd położenia nieruchomości.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.
Zapytaj prawnika