• Autor: Katarzyna Nosal
W zeszłym tygodniu moje mieszkanie zostało sprzedane na licytacji komorniczej. Mieszkam z nieletnią córką, która ma orzeczenie o niepełnosprawności. Co mam zrobić, bo nie mam gdzie się podziać?
Zacznę od tego, że od samej licytacji mieszkania do jego przejęcia przez nowego właściciela jest długa droga. W grę wchodzą czynności przybicia i przysądzenia. Może po drodze zdarzyć się odwołanie, które spowoduje wydłużenie całej procedury. W każdym razie, dopiero po przysądzeniu nieruchomości zaczyna się Pani relacja z nowym właścicielem. Jeśli to Pani była właścicielką mieszkania zlicytowanego to niestety nie chroni Pani zapis dotyczący rocznego okresu wypowiedzenia, jaki stosuje się w tym przypadku do najemcy. Nie oznacza to, że nowy właściciel może Panią i Pani córkę wyrzucić z dnia na dzień na bruk.
Nowy właściciel w pierwszej kolejności powinien wezwać Panią do opróżnienia mieszkania. Warto by było, aby wskazał dłuższy termin. Tutaj może Pani próbować negocjować. Może się zdarzyć, że nowy właściciel sam wskaże Pani lokal do jakiego może się Pani przeprowadzić. W tym momencie, jeśli to standard nie do przyjęcia, nie musi go Pani przyjmować.
Jeśli nie opuści Pani mieszkania, bo nie uda się znaleźć czegoś nowego, wówczas nowy właściciel musi przeprowadzić pełną procedurę eksmisji. To znaczy złożyć pozew o Pani i Pani córkę eksmisję do sądu. Sąd z kolei musi postąpić zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie miny oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 14 tej ustawy w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Zasadniczo, zgodnie z ustawą, sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa wyżej, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. W ustępie 3 tego przepisu ustalono osoby uprawnione do lokalu socjalnego. Wprawdzie przepis ten dotyczy osób eksmitowanych z zasobu mieszkaniowego gminy, jednak oceniając sytuację w przypadku nabycia komorniczego lokalu, sądy często biorą pod uwagę te wytyczne.
Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:
1) kobiety w ciąży,
2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r., poz. 414 z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,
3) obłożnie chorych,
4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,
5) osoby posiadającej status bezrobotnego,
6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały
– chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.
Jak widać ma Pani spore szanse na przyznanie prawa do lokalu socjalnego, który ma zapewnić gmina. Orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Innymi słowy, do czasu aż gmina nie wskaże Pani i córce mieszkania socjalnego właściwego do zamieszkiwania w nim osoby niepełnosprawnej, eksmisja nie będzie mogła zostać przeprowadzona.
Jeśli jednak nie otrzyma Pani prawa do lokalu socjalnego to eksmisja może nastąpić tylko i wyłączne do lokalu tymczasowego, który musi zapewnić nowy właściciel. W polskim systemie prawnym nie funkcjonuje tzw. eksmisja na bruk.
Zanim jednak tak się stanie, w mojej ocenie powinna Pani zgłosić się do gminy z wnioskiem o przydział mieszkania komunalnego. Jeśli spełnia Pani kryteria do jego otrzymania, wówczas wpisywana jest Pani na listę oczekujących. Być może w Pani gminie udałoby się otrzymać takie mieszkanie, zanim nastąpi prawomocność wyroku eksmisyjnego.
Zobacz również: Jak wejść do wylicytowanego mieszkania?
Samotna matka z dzieckiem niepełnosprawnym
Pani Anna, samotna matka wychowująca 10-letniego syna z niepełnosprawnością, straciła mieszkanie na licytacji komorniczej. Po tym jak nowy właściciel wezwał ją do opuszczenia lokalu, zwróciła się do gminy z wnioskiem o przyznanie mieszkania socjalnego. Dzięki przedstawieniu dokumentów potwierdzających niepełnosprawność syna i trudną sytuację finansową, sąd przyznał jej prawo do lokalu socjalnego. Eksmisja została wstrzymana do czasu znalezienia odpowiedniego mieszkania przez gminę.
Starsza osoba na rencie
Pan Kazimierz, 67-letni emeryt, stracił mieszkanie na skutek długów. Po licytacji komorniczej nowy właściciel zażądał opuszczenia lokalu w ciągu miesiąca. Pan Kazimierz złożył wniosek do sądu o przyznanie prawa do lokalu socjalnego. Dzięki dokumentom potwierdzającym niskie dochody i trudną sytuację zdrowotną, sąd uznał go za osobę uprawnioną do takiego lokalu. Eksmisja została wstrzymana, a gmina po kilku miesiącach przyznała mu niewielkie mieszkanie socjalne.
Rodzina z dziećmi w trudnej sytuacji
Państwo Nowakowie, rodzice trojga dzieci, zostali eksmitowani po sprzedaży ich mieszkania na licytacji. W sądzie wykazali, że jedno z dzieci jest przewlekle chore, a ich dochody nie pozwalają na wynajęcie mieszkania na wolnym rynku. Sąd przyznał im prawo do lokalu socjalnego, a eksmisja została wstrzymana do momentu znalezienia odpowiedniego mieszkania przez gminę. W efekcie rodzina uniknęła bezdomności.
Utrata mieszkania na skutek licytacji komorniczej to trudna sytuacja, ale istnieją mechanizmy prawne, które mogą pomóc uniknąć nagłej eksmisji na bruk. Osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej, takie jak rodziny z dziećmi, osoby starsze czy niepełnosprawne, mają prawo ubiegać się o lokal socjalny lub tymczasowy. Kluczowe jest szybkie podjęcie działań – kontakt z gminą, złożenie wniosku o przydział mieszkania komunalnego oraz współpraca z sądem mogą znacznie zwiększyć szanse na znalezienie bezpiecznego lokum.
Jeśli znalazłeś się w trudnej sytuacji związanej z utratą mieszkania na skutek licytacji komorniczej, skorzystaj z profesjonalnej pomocy prawnej online. Oferujemy szybkie i skuteczne doradztwo w sprawach dotyczących eksmisji, lokali socjalnych oraz ochrony praw lokatorów. Pomożemy Ci przygotować niezbędne dokumenty, złożyć wnioski oraz wyjaśnimy, jakie kroki podjąć, aby zabezpieczyć siebie i swoich bliskich. Skontaktuj się z nami, by uzyskać rzetelne wsparcie bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego - Dz.U. 2001 nr 71 poz. 733
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika